30‏/3‏/2011

HIV .. AIDS ေၾကာက္သင့္ မေၾကာက္သင့္



HIV/ AIDS နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခက္ခဲလွတဲ့ ကိစၥေတြထဲက တစ္ခုက တစ္ဖက္က ေနာက္ထပ္ ေရာဂါပိုး ျပန္႔ပြားမႈေတြ မ်ားမလာေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖုိ႔ ကာကြယ္ေရး ဆိုင္ရာ အသိပညာေတြကို ေပးရသလို တစ္ဖက္ကလည္း ေရာဂါပိုးနဲ႔ ေနထိုင္ရသူေတြ ခြဲျခား ဆက္ဆံ မခံရေအာင္ နာမည္ဆိုး သတ္မွတ္ မခံရေအာင္ ႀကိဳးစားေနရျခင္းပါ။
ကုလို႔ မေပ်ာက္တဲ့ ေရာဂါ၊ ေသမွာပဲ လို႔ ေျပာခဲ့၊ ပညာေပးခဲ့မိလို႔ ေရာဂါပိုး ရွိသူေတြကို အႏၱရာယ္ ျပဳခံခဲ့ရတဲ့ သာဓကေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။
တျခား နာတာရွည္ ေရာဂါလိုပဲ။ ေရာဂါပိုးနဲ႔ ရွင္သန္ အသက္ရွည္ ေနလို႔ ရပါတယ္လို႔ ေျပာျပန္ေတာ့ အစြန္းေရာက္သူေတြက “ ကာကြယ္ဖုိ႔ မလိုေတာ့ဘူးလား ” လို႔ ယူဆၾကျပန္တယ္။
ေရာဂါပိုးနဲ႔ ေနထုိင္ရသူေတြထဲမွာ အျပဳအမူပိုင္းဆိုင္ရာမွာ အျပစ္ေျပာစရာ လံုး၀ မရွိတဲ့ ကေလးငယ္ေတြ၊ အိမ္ရွင္မေတြ၊ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးေတြလဲ ပါေနတာမို႔ အျပဳအမူေတြကို အျပစ္ေျပာဖုိ႔လဲ ခက္ပါတယ္။
တကယ္ကေတာ့ ေရာဂါပိုး ကူးစက္မွာကို ေၾကာက္ရြံ႕ရင္ ေရာဂါပိုး ရွိသူေတြကို ေရွာင္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ေရာဂါပိုး ကူးစက္ေစႏိုင္တဲ့ အျပဳအမူေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို ထိန္းသိမ္းေနထိုင္ရမွာ။

အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး ကူးစက္ပံု ကူးစက္နည္း အဓိက နည္းလမ္း သံုးခုကို အခါခါ ၾကားဖူးၿပီးသား ျဖစ္မွာ ျဖစ္ေပမယ့္ သတိရေအာင္ ထပ္ေျပာပါရေစ။
- အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံတာ (စအုိ၊ ပါးစပ္၊ လိင္အဂၤါ စတဲ့ နည္း အားလံုး)
- ေသြးကေန တစ္ဆင့္ ( ေသြးေပေနတဲ့ ခၽြန္ထက္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို မွ်သံုး ေပါင္းသံုး ေရာသံုး ရာကေနလဲ ကူးႏိုင္တယ္ .. ဥပမာ - ေဆးထိုးအပ္ မွ်သံုးတာ)
- ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ ၊ နို႔တိုက္မိခင္ကေန ကေလးကို ကူးစက္တာ

ေဆးရွိေနၿပီပဲ။
ေရာဂါပိုးက အေရးႀကီးသလား ?

တကယ္ ေဆးေသာက္ေနရတဲ့ သူေတြကို ေမးၾကည့္ပါ။
လြယ္သလားလို႔။
ေဆးရဖုိ႔ ခက္သလို၊ ေဆးရၿပီးတဲ့ အခါမွာလဲ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြကို အလူးအလဲ ခံရတာ ဘယ္ေလာက္ခက္တယ္ ဆိုတာ ေျပာရင္ ပိုးရွိၿပီးသား သူေတြကို စိတ္ဓာတ္ခ် သလို ျဖစ္မလား။
မၾကာေသးခင္က UNAIDS က ထြက္လာခဲ့တဲ့ ေၾကျငာခ်က္ကေလးမွာ အခုအခ်ိန္မွာ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးနဲ႔ ေနထုိင္သူ လူေလးသန္းေက်ာ္က အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြပိုး ပြားမႈႏႈန္းကို ရပ္တန္႔ ေစႏိုင္တဲ့ ေအအာတီ ေဆးကို ရရွိၿပီ ျဖစ္ပါသတဲ့။ ဒါက တစ္ကမၻာလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ၾကြယ္၀မႈ အလယ္အလတ္ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ၾကည့္ၿပီး ေျပာထားတာပါ။ အဲဒါက ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကထက္ စာရင္ ၃၆% တက္လာတာျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ငါးႏွစ္ကာလနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ ဆယ္ဆေတာင္ တက္လာတာ ျဖစ္ပါသတဲ့။
ဒါေပမယ့္ ဒါက ေအအာတီ ေဆးကို လိုအပ္ေနသူေတြရဲ႕ ၄၂% ပတ္၀န္းက်င္ပဲ ရေသးတာ။
အဲဒီေတာ့ ေဆးမရေသးတဲ့သူ ၅၈% ပတ္၀န္းက်င္ က်န္ေနေသးတယ္။
ၿပီးေတာ့ ယခု လက္ရွိ အေျခအေန အရ ေအအာတီေဆး ႏွစ္ေယာက္ ရတိုင္းမွာ အသစ္ ထပ္ၿပီး ပိုးကူးခံလိုက္ရတဲ့ သူက ငါးေယာက္ႏႈန္းေလာက္ ျဖစ္ေနတယ္လို႔လဲ UNAIDS က ေျပာပါတယ္။
ဒီႏႈန္းအတိုင္း သြားေနရင္ ေဆးက လံုေလာက္မႈ ရွိပါ့မလား။
ပံုမွန္ ေဆးနဲ႔ မႏိုင္တဲ့ ပိုးအမ်ိဳးအစားေတြ ရွိေနေသးတာကို မေျပာဘဲ ထားမယ္ ဆိုရင္ေတာင္ အားတက္စရာ အမ်ားႀကီး မရွိလွေသးဘူး။
ဒီလို ေဆးေတြ ရဖုိ႔၊ ေပၚလစီေတြ ေျပာင္းဖို႔ကို ႀကိဳးစားတဲ့ သူေတြက အေသအေၾက ႀကိဳးစားေနၾကရခ်ိန္မွာ လူတိုင္းလူတိုင္းကလဲ ကိုယ့္တာ၀န္ ကိုယ္ ယူႏုိင္သေလာက္ ယူသင့္တယ္လို႔ ယူဆမိတယ္။
ကၽြန္မ ေျပာေလ့ရွိတာကေတာ့ ပိုးရွိသူ တစ္ဦးက ေနာက္တစ္ေယာက္ကို ကူးေစခဲ့ရင္ ကိုယ့္အတြက္ ေဆးရႏိုင္ခြင့္ တစ္ေယာက္စာ ပိုနည္းသြားေအာင္ လုပ္တာနဲ႔ မတူဘူးလားလို႔။
အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီပုိး ရွိသူနဲ႔ မရွိသူေတြ အိမ္ေထာင္ျပဳထားၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။
ေတာ္ရံု ေမတၱာေတြနဲ႔ ဟုတ္ၾကမယ္ မထင္ပါဘူး။
ကၽြန္မ သိတဲ့ စံုတြဲကေလးကေတာ့ ကာယကံရွင္ ပိုး ရွိသူ အမ်ိဳးသားေလးက သူ႔အမ်ိဳးသမီးေလးအတြက္ အၿမဲတမ္း စိုးရိမ္ေသာက ေရာက္ေနရတယ္။
ေသြးစစ္တိုင္း သူ႔မွာ ကူးၿပီလားလို႔ ရင္တထိတ္ထိတ္နဲ႔။
ဒါကို အားေပးတိုက္တြန္းမွာ မဟုတ္သလို၊ ကန္႔ကြက္ အျပစ္တင္မွာလဲ မဟုတ္ပါဘူး။
Comment မွာ ေျဖထားသလိုပဲ ႏွစ္ေယာက္ စလံုး ကိုယ့္အႏၱရာယ္ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိနားလည္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ အဲဒါေတြကို ဘယ္လို ကာကြယ္ ရမယ္ ဆိုတာကိုလဲ ေသေသခ်ာခ်ာ သိနားလည္ထားဖုိ႔ လိုပါတယ္။
အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပို႔စ္ေတြ ဒီမွာ ရွိၿပီးသားမို႔ အမ်ားႀကီး မေျပာခ်င္ေတာ့ပါဘူး။
ပိုနားလည္ခ်င္ရင္ အဲဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာေတြကို မ်ားမ်ား ဖတ္ေစခ်င္ပါတယ္။
အသစ္ေတြ႔လာတဲ့ နည္းလမ္းေတြ၊ ကာကြယ္ေဆးေတြ၊ ပိုးသတ္ေဆးသံုးတာေတြကို သုေတသန ျပဳလုပ္သူေတြက အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ရွိတယ္လို႔ပဲ ေျပာႏုိင္တာပါ။
ကာကြယ္ႏုိင္တဲ့ ရာခိုင္ႏႈန္းေတြက နည္းပါးေနပါေသးတယ္။

ယူဂန္ဒါ သမၼတ ေျပာဖူးတဲ့ စကားေလးကိုပဲ ျပန္ေျပာရမယ္ ထင္တယ္။
“ တကယ္လို႔ သင့္လက္ကို ျခေတာင္ပို႔ထဲ သြားထည္႔လို႔ ေျမြကိုက္ခံရတယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူ႔ အျပစ္လဲ” တဲ့။
ေျပာခ်င္တာက ျခေတာင္ပို႔ တိုင္းထဲမွာ ေျမြရွိခ်င္မွ ရွိမွာပါ။
ဒါေပမယ့္ ေျမြရွိႏိုင္တယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ သေဘာေပါက္ နားလည္ထားသင့္ပါတယ္။
ၿပီးမွ ေျမြကိုက္ခံရခ်င္လဲ ခံရပါေစ ဆိုရင္ေတာ့လဲ မတတ္ႏိုင္ဘူးေပါ့ေလ။

အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မွန္ကန္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ အားလံုး လူတိုင္း လူတိုင္း သိခြင့္ နားလည္ထားခြင့္ ရွိပါတယ္။
ဒါမွ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကာကြယ္ႏိုင္မွာ။

Ref: http://www.unaids.org/en/KnowledgeCentre/Resources/FeatureStories/archive/2009/20090930_access_treatment_4millions.asp
http://www.unaids.org/en/CountryResponses/UniversalAccess/default.asp
http://www.unaids.org/en/KnowledgeCentre/HIVData/GlobalReport/2008/2008_Global_report.asp
Reader's Digest Sept.2004, As Simple As ABC by John Dyson
From:http://health.ngoinmyanmar.org

ليست هناك تعليقات:

إرسال تعليق